Vần T- Ca Dao, Tục Ngữ, Thành Ngữ Việt Nam

Tác Giả:
Thể Loại: CA DAO - TỤC NGỮ

Trông mặt mà bắt hình dong

Con heo có béo, cỗ lòng mới ngon

Thương người như thể thương thân

Nhường cơm sẻ áo lòng nhân mới là

Trai ba mươi tuổi còn xinh

Gái ba mươi tuổi như bình mắm nêm

Trai ba mươi tuổi còn xoan

Gái ba mươi tuổi đã toan về chiều

Tốt gỗ hơn tốt nước sơn

Thao trường đổ mồ hôi

Chiến trường bớt đổ máu

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng, bông trắng, lá xanh.

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.

Thằng Bờm có cái quạt mo

Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu

Bờm rằng Bờm chẳng lấy trâu

Phú ông xin đổi ao sâu cá mè

Bờm rằng Bờm chẳng lấy mè

Phú ông xin đổi một bè gỗ lim

Bờm rằng Bờm chẳng lấy lim

Phú ông xin đổi con chim đồi mồi

Bờm rằng Bờm chẳng lấy mồi

Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười

Cười lên ba tiếng Bờm ơi

Cười lên ba tiếng cho đời đắng cay

Ta về ta tắm ao ta

Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn

Thương thì quả ấu cũng tròn

Không thương thì quả bồ hòn cũng méo !

Trèo lên cây bưởi hái hoa

Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân

Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc

Em lấy chồng rồi anh tiếc lắm thay

Ba đồng một mớ trầu cay

Sao anh không hỏi những ngày em còn không ?

Bây giờ em đã có chồng

Như chim vào lồng, như cá cắn câu

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ

Chim vào lồng biết thưở nào ra

Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn

Trời còn khi nắng khi mưa

Ngày còn khi sớm khi trưa nữa người

Thương nhau mấy núi cũng trèo

Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua

Tham thì thâm

Ta về ta tắm ao ta

Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn

Tai em nghe anh đau đầu chưa khá

Em băng đồng chi sá, đi bẻ nạm lá về xông

Ở làm sao đây cho trọn nghĩa vợ chồng

Đổ mồ hôi em chặm, ngọn gió lồng em che

Tam sao thất bản

Tay bưng dĩa muối chấm gừng

Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ em

Tay mang khăn gói sang sông

Mẹ kêu mặc mẹ, thương chồng cứ đi

Tay mang túi bạc kè kè

Nói bậy nói bạ thiên hạ nghe rầm rầm

Tay tiên rót chén rượu đào

Đổ đi thời tiếc, uống vào thời say

Tàu súp lê một còn trông còn đợi

Tàu súp lê hai còn đợi còn chờ

Tàu súp lê ba, tàu ra biển Bắc…

Hai tay tôi vịn song sắt, nước mắt chảy ròng ròng

Miệng kêu bớ chú tài cồng… khoan khoan, chậm chậm

Vợ chồng tôi thôi đành ngàn dặm cách phân…

Tiến thoái lưỡng nan, cực khổ trăm bề

Ở đây khó ở, ra về khó ra!

Tập tàng đem nấu với suông

Lấy chàng, thiếp quyết đổi buồn làm vui

Tập tầm vông

Chị lấy chồng, em ở giá

Chị ăn cá, em mút xương

Chị nằm giường, em nằm đất

Chị hút mật, em liếm ve

Chị ăn chè, em liếm bát

Chị coi hát, em vỗ tay

Chị ăn mày, em xách bị

Chị làm đĩ, em xỏ tiền

Chị đi thuyền, em đi bộ

Chị kéo gỗ, em lợp nhà

Chị trồng cà, em trồng bí

Chị tuổi tí, em tuổi thân

Chị tuổi dần em tuổi mẹo

Chị ăn kẹo, em mút cây…

Tham thì thâm

Than rằng gối gấm không êm

Gối lụa không mềm bằng gối tay em

Tháng ba cơm gói ra hòn

Muốn ăn trứng nhạn phải lòn Hang Mai (Hang Khỉ)

Tháng giêng là tháng ăn chơi

Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà

Tháng ba thì đậu đã già

Ta đi, ta hái về nhà phơi khô

Tháng tư đi tậu trâu bò

Để cho ta lại làm mùa tháng năm

Sớm ngày đem lúc ra ngâm

Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra

Gánh đi ta ném ruộng ta

Đến khi lên mạ, thì ta nhổ về

Lấy tiền mượn kẻ cấy thuê

Cấy xong rồi mới trở về nghỉ ngơi

Cỏ lúa dọn đã sạch rồi

Nước ruộng vơi mười, còn độ một hai

Ruộng thấp đóng một gàu giai

Ruộng cao thì phải đóng hai gàu sòng

Chờ cho lúa có đòng đòng

Bấy giờ ta sẽ trả công cho người

Bao giờ cho đến tháng mười

Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta

Gặt hái ta đem về nhà

Phơi khô, quạt sạch ấy là xong công

Tháng Năm chưa nằm đã sáng

Tháng Mười chưa cười đã tối

Thà rằng chẳng biết cho xong

Biết ra như xúc, như đong lấy sầu

Thà rằng ăn nửa quả hồng

Còn hơn ăn cả chùm sung chát lè

Thà thua xuống láng, xuống bưng

Bỏ ra đầu giặc, lỗi chưn quân thần

Thành thị chỗ nào cũng xí xô xí xào khách trú

Em ăn cơm bảy phủ, dạo đủ khắp nơi

Bán buôn một vốn ba bốn tiền lời

Chê anh dân ruộng, chơn mốc cời quanh năm

Thân em như giếng giữa đường

Người khôn rửa mặt, người thường rửa chân

Thân em như hạt mưa rào

Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa

Thân em như hạt mưa sa

Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày

Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?

Thân em như thể trái chanh

Lắt lẻo trên cành nhiều kẻ ước mơ

Thân tui thui thủi một mình

Đêm đêm lạnh lẽo buồn tình lang thang

Nếu ai nghĩ chuyện đá vàng

Tôi xin được dạo cung đàn tình chung

Thấy bạn mà chẳng thấy chàng

Bâng khuâng như mất lạng vàng trong tay

Thấy mặt đặt tên

Thật thà là cha ăn cướp

Thẩn thơ tựa gốc mai già

Hỏi thăm bà Nguyệt có nhà hay không

Thế gian chuộng của, chuộng công

Nào ai có chuộng người không bao giờ

Thế gian được vợ mất chồng

Đâu phải như rồng mà được cả đôi

Thói thường gần mực thì đen

Anh em bạn hữu phải nên chọn người

Thò tay mà ngắt cọng ngò

Thương em đứt ruột giả đò ngó lơ

Thôi em xanh mắt bồ câu

Vàng tơ sợi nhỏ xin hầu kiếp sau

Thôi thà đừng biết cho xong

Biết bao nhiêu lại đau lòng bấy nhiêu

Thua trời một vạn không bằng thua bạn một ly

Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn

Thuốc đắng giã tật, lời thật mất lòng

Thuyền đây nhớ bến vô cùng

Ngặt vì đồn bót ngại ngùng khó qua

Thuyền đây ý cũng muốn qua

Thuế má đóng đủ, gãy chạ.. cái cột buồm

Thuyền ơi có nhớ bến chăng

Bến thì một dạ khăng khăng nhớ thuyền

Thuyền phải theo lái, gái phải theo chồng

Chồng đi hang rắn hang rồng vợ cũng phải theo

Thuyền tôm kia nói có

Ghe cá nọ nói không

Phải chi miễu ở gần sông

Em chỉ tay thề lại kẻo lòng anh nghi

Thương ai ví bằng thương chồng

Vì chồng cờ bạc nên lòng chẳng thương

Thương em anh biết để đâu

Để vào tay áo, lâu lâu lại dòm

Thương em anh để trong lòng

Việc quan anh cứ phép công anh làm

Thương em không dám vô nhà

Đi qua đi lại hỏi có gà bán không?

Thương em thương cái hang dài

Súng anh chực sẵn tối nay lảy còi

Thương người như thể thương thân

Thương nhau cởi áo cho nhau

Về nhà mẹ hỏi qua cầu gió bay

Thương nhau đứng đợi ngồi trông

Đêm khuya hiu quạnh loan phòng thì thôi

Mình nay đã có vợ rồi

Còn theo đón hỏi chi tôi thế này?

Thương nhau nên phải đi tìm

Nhớ nhau một lúc như chim lạc đàn

Thương nhau trái ấu cũng tròn

Ghét nhau trái bồ hòn cũng méo

Thương sao thương quá bất nhơn

Bữa nay gặp mặt, thương hơn bữa nào

Thượng điền tích thủy, hạ điền khan

Ruộng trên đầy nước, ruộng dưới khô khan

Thứ nhứt Thế Đức gan gà

Thứ hai Lưu Bội, thứ ba Mạnh Thần

Thứ nhứt đom đóm vô nhà

Thứ nhì chuột rúc, thứ ba hoa đèn

Thứ nhứt là tu tại gia

Thứ nhì ở chợ, thứ ba tại chùa

Thứ nhứt rượu đã ngà ngà

Thứ nhì chàng ở phương xa mới về

Thực lộc chi thê, là con cá trê ăn cứt (?)

Tiên học lễ, hậu học văn

Tiếc công xúc tép nuôi cò

Cò ăn, cò béo, cò dò lên cây

Tiếc thay hột gạo trắng ngần

Đã vo nước đục, lại vần than rơm

Tiếng chào cao hơn cỗ

Tiền trao cháo múc

Không tiền cháo trút trở ra

Tin nhau buôn bán cùng nhau

Thiệt hơn, hơn thiệt, trước sau như lời

Thay gì lừa đảo kiếm lời

Một nhà ăn uống, tội trời riêng mang

Theo chi những thói gian tham

Pha phôi thực giả tìm đường dối nhau

Của phi nghĩa có giàu đâu

Ở cho ngay thật giàu sau mới bền

Tính rằng đêm bảy ngày ba

Mỗi đêm có sáu, gà đà sang canh

Chém cha con gà trống nó đậu trên cành

Giá biết như vậy bà đã làm gỏi, nấu canh ăn rồi

Tìm em như thể tìm chim

Chim bay biển Bắc, anh tìm biển Nam

Tình cờ bắt gặp nàng đây

Hỏi rằng duyên ấy tình này ra sao

Cái gì là mận, là đào

Cái gì là ngãi tương giao với nàng

Tình ta như quế với gừng

Mai kia cách trở, xin đừng quên nhau

Tóc em dài em cài hoa thiên lý

Miệng em cười có ý anh thương

Tóc mai sợi vắn sợi dài

Lấy nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm

Tóc quăn chải lược đồi mồi

Chải đứng chải ngồi, quăn vẫn hoàn quăn

Tốt gỗ hơn tốt nước son

Xấu người đẹp nết, còn hơn đẹp người

Tới đây dầu đói giả no

Dầu khôn giả dại đặng dò ý em

Tới đây không hát thì hò

Không hò không hát chớ mò tới đây

Tới đây mướp lại gặp dưa

Bầu kia gặp bí sao chưa chung giàn?

Tới đây thì ở lại đây

Chừng nào bén rễ quen cây hãy về

Tờ thơ đo đỏ

Anh dán con cò đen

Gởi về thăm bạn có tên em trong nầy

Trai anh hùng năm thê bảy thiếp

Gái trung trinh trăm tuổi một chồng

Trai khôn tìm vợ chợ đông

Gái khôn tìm chồng giữa chốn ba quân

Trai lỡ thời như trái chín cây

Trái chín cây người ta làm mứt

Gái lỡ thời như cứt trôi sông

Cứt trôi sông không ai thèm ngó

Trai thấy gái lạ như qụa thấy gà con

Trai thì cày ruộng khiển trâu

Gái thì phải biết bổ cau têm trầu

Trai tơ lấy gái goá chồng

Như mua nồi đồng đem nấu cám heo

Trai tơ lấy gái goá chồng

Như vũng nước trong, quậy bùn nổi đục

Trai thương vợ mới, gái nhớ tình xưa

Trách ai chẳng khéo lường cân

Đào tiên không bẻ, bẻ trái bần làm chi

Trách ai đào mận luông tuồng

Khi vui giỡn sóng, khi buồn giỡn trăng

Trách ai rẽ khế, chia chanh

Cãi nhau mấy tiếng giậ.n anh sao đành

Trách ai tham đó bỏ đăng

Bần khinh phú trọng nên chăng bạn tình

Trách ai tham giấy bỏ bià

Khi thương thương vội, khi lìa lìa xa

Trách ai tính chuyện đa đoan

Đã hái được mận lại toan bẻ đào

Trách cha, trách mẹ nhà chàng

Cầm cân chẳng biết rằng vàng hay thau

Thực vàng chẳng phải thau đâu

Đừng đem thử lửa mà đau lòng nàng

Trách người quân tử vô danh

Chơi hoa xong lại bẻ cành bán rao

Trái cau lửa, sao mà anh gọi là cau không nóng

Tóc dợn sóng, sao mà sóng không trào

Trai nam nhi mà đối đặng gái má đào xin theo

Trái gần anh hái, chẳng hái trái xa

Dễ kiếm thịt gà tìm đâu ra thịt phụng

Trăm bề ruột nọ quặn đau

Nhơn sâm sắc uống mấy tàu cho nguôi

Trăm năm bia đá còn mòn

Ngàn năm bia miệng hãy còn trơ trơ

Trăn năm còn có gì đâu

Miếng trầu liền với con trâu một vần

Trăm năm lòng gắn dạ ghi

Nào ai thay nút, đổi khuy cũng đừng

Trăm năm se sợi chỉ hồng

Bắt người tài sắc buộc trong khuôn trời

Bao giờ tài sắc có lời

Thì ta lại cởi khuôn trời cho ra

Trăng bao nhiêu tuổi trăng già

Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non

Trăng bao nhiêu tuổi trăng tròn

Núi bao nhiêu tuổi núi còn trơ trơ

Trăng khuyết rồi trăng lại tròn

Mẹ già kén rể con còn góa lâu

Trâu đồng ta ăn cỏ đồng ta

Tuy rằng cỏ cụt nhưng mà cỏ thơm

Trâu kia kén cỏ bờ ao

Anh kia không vợ đời nào có con

Người ta con trước, con sau

Thân anh không vợ như cau không buồng

Cau không buồng như tuồng cau đực

Trai không vợ cực lắm anh ơi

Người ta đi đón, về đôi

Thân anh đi lẻ, về loi một mình

Trầu Bà Điểm xé ra nửa lá

Thuốc Gò Vấp hút đã một hơi

Buồn tình gá nghĩa mà chơi

Hay là anh quyết ở đời với em?

Trầu không ăn sao ngon, sao béo

Nghĩa nhơn cho khéo để kẻo lòng phiền

Chờ chàng bóng ngả trăng nghiêng

Nỗi vui có bạn, ưu phiền riêng em

Trầu này trầu nghĩa trầu tình

Trầu nhơn trầu ngãi trầu mình với ta

Trầu vàng nhá lẫn cau xanh

Duyên em sánh với tình anh tuyệt vời

Trèo lên cây bưởi hái hoa

Bước xuống vườn cà, hái nụ tầm xuân

Nụ tầm xuân nở ra cánh biếc

Em đã có chồng, anh tiếc lắm thay

Thoạt vào anh nắm cổ tay

Sao trước em trắng mà rày em đen

Hay là lấy phải chồng hèn

Cơm sống, canh mặn nó đen mất rồi

Ba đồng một mớ trầu cay

Sao anh không hỏi từ ngày còn không

Bây giờ em đã có chồng

Như chim vào lồng, như cá cắn câu

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ

Chim vào lồng biết thuở nào ra

Trèo lên cây ớt, rớt xuống bụi hành

Ai chẳng lòng thành, hành đâm đổ ruột

Trẻ khôn ra già lú lại

Trên đầu em đội khăn vuông

Trông xuống dưới ngực, cau buồng còn non

Cổ tay em vừa trắng vừa tròn

Mặt mũi vuông vắn, chồng con thế nào?

Trên rừng mười sáu thứ chim

Thiếu gì loan phượng, đi tìm qua. đen

Qua. đen có của, có công

Còn như loan phượng, lại không có gì

Trên Sài Gòn dưới Mỹ Tho

Đâu đâu thiên hạ cũng nhường cho

Trên sống, dưới khê, tứ bề nhão nhét

Trên trời có đám mây xanh

Ở giữa mây trắng, chung quanh mây vàng

Ước gì anh lấy được nàng

Thời anh mua gạch Bát Tràng về xây

Xây dọc, rồi lại xây ngang

Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân

Trên trời có mây hóa kiểng

Dưới biển có cá hoá long

Anh đi lục tỉnh giáp vòng

Tới đây trời khiến đem lòng thương em

Tri nhân, tri diện bất tri tâm

Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn

Trong làng chẳng có ai bì

Vậy nên em phải ra đi xứ người

Trông trăng mà thẹn với trời

Soi gương mà thẹn với người trong gương

Trống treo ai đánh cái thùng

Bậu không dám dở mùng chun vô

Trồng trầu trồng lộn dây tiêu

Con theo hát bội mẹ liều con hư

Trời còn khi nắng khi mưa

Ngày còn khi sớm khi trưa, nữa người

Trời mưa bong bóng phập phồng

Mẹ đi lấy chồng, con ở với ai

Trời mưa cho ướt lá khoai

Công anh làm rể đã hai năm ròng

Nhà em lắm ruộng ngoài đồng

Bắt anh tát nước cực lòng anh thay

Tháng chín mưa bụi, gió may

Cất lấy gàu nước, hai tay rụng rời

Trời sinh ra đã làm người

Hay ăn, hay nói, hay cười, hay chơi

Khi ăn thì phải lựa nồi

Khi nói, thì phải lựa lời chớ sai

Cả vui chớ có vội cười

Nơi không lễ phép chớ chơi làm gì

Trời ơi sinh giặc làm chi

Cho chồng tôi phải ra đi chiến trường

Trời sinh ra kiếp ăn chơi

Sao trời lại khép vào nơi không tiền

Trúc sinh trúc mọc đầu đình

Em xinh em đứng một mình cũng xinh

Trước kính thăm cô bác, sau thăm nhạc mẫu ở nhà

Dù, trà, khăn, võng gởi mà cho em

Trường giang lồng lộng bất cộng chi tình

Ai kia hờ hững, riêng mình tương tư

Trứng rồng lại nở ra rồng

Hạt thông lại nở cây thông rườm rà

Có cha có mẹ mới có ta

Con nên là bởi mẹ cha vun trồng

Trứng rồng lại nở ra rồng

Liu điu lại nở ra giòng liu điu

Tu đâu cho bằng tu nhà

Thờ cha, kính mẹ hơn là đi tu

Tui liều, tui thử một phen

Bứng sen Tây Vực, nhổ sen Phù Cừ

Tung tăng như cá trong lờ

Trong ra không được, ngoài ngờ là vui

Tưởng rằng đá nát thì thôi

Ai ngờ đá nát nung vôi lại nồng

Tưởng rằng nước chảy đá mòn

Ai ngờ, nước chảy đá còn trơ trơ

Chờ cho nước xuống phơi bờ

Xem con người ấy nương nhờ vào đâu

Tứ mã phân thây

Voi dầy ngựa xé

Đáng chẻ tét hai

Đán xay thành bột

Tức nước vỡ bờ

Từ đây đào lý chung vườn

Gấm nhiễu cùng rương, phượng yêu thương trĩ

Từ ngày qua với em xa cách đôi đàng

Cơm ăn chẳng đặng, con bạn vàng biết chăng?

Từ rày buộc chỉ cổ tay

Chim đậu thì bắt, chim bay thì đừng

Tửu bất túy nhơn nhơn tị chuột

Uống rượu vô rồi không thuộc đường đi

Cùng Tác Giả